Proces
De Weerter VVD-fractie heeft kennisgenomen van de concept strategische visie. We zijn van mening dat ondanks de Coronapandemie, een document is opgeleverd dat voldoet aan de bestuursopdracht. Er is een uitgebreid participatief traject doorlopen, met inbreng van binnen én van buiten Weert. Het is nu aan de raad om te beoordelen of dit proces goed is doorlopen, of het eindproduct voldoet aan de vereisten, en of de inhoud voldoende aansluit bij de kaders die we als raad willen stellen. Wij gaan ervan uit dat de visie de inbreng van de samenleving goed weerspiegelt.
Allereerst beschrijft het document op een accurate wijze de toekomstige veranderingen die op Weert af gaan komen. De strategische visie bouwt duidelijk voort op deze uiteenzetting. Het is bovendien helder dat de visie vooral is gebaseerd op de ‘kracht van Weert anno 2020’. Dat mag en moet: uitgaan van eigen kracht en sterktes. Gelet op de tijdshorizon van 10 jaar wordt eerlijk toegegeven dat nog niet alle veranderingen volledig zijn uitgekomen in 2030. We zien ook dat er een duidelijke stip aan de horizon is: Weert als groene woon- en werkstad. Daar kunnen wij ons prima in vinden. Recreëren volgt hier volgens ons automatisch uit.
Doelgroep
Voordat we de inhoud van de visie bespreken, maken we eerst een opmerking over de kwestie voor wie deze visie geschreven is. Het is namelijk duidelijk dat de veranderingen die zijn beschreven veel verder gaan dan de uitdagingen waarbij de gemeente Weert een rol kan en moet willen spelen. Bovendien is het op veel terreinen nog onduidelijk wat precies de rol dient te zijn van de gemeente. Alhoewel in de visie staat dat de rol van de gemeente vooral ‘faciliterend’ is, vragen wij ons af of dat wel correct is. Bij sommige ontwikkelingen lijkt het er namelijk toch op dat de gemeente meer een sturende rol heeft. Daarom is het beter om deze ‘regisserende’ rol veel explicieter te benoemen op de plekken waar dit van toepassing is. En laten we ervoor waken te veel zaken op te pakken die niet tot kerntaken van een gemeente behoren. Of toezeggingen te doen waarbij Weert in grote mate afhankelijk is van andere partijen en/of niet verantwoordelijk voor kan zijn.
Groen
Dan nu over naar de inhoud. Het thema ‘groen’ staat centraal in de visie. Dat is wat ons betreft een prima uitgangspunt, maar als VVD-fractie plaatsen we wel de kanttekening dat Weert al ontzettend groen is. Niet alleen heeft Weert een prachtig groen buitengebied, maar ook in de binnenstad, wijken en dorpen staat groen steeds meer centraal. Als VVD vinden we het vooral belangrijk dat het kwalitatief goed groen is, dat het woongenot ondersteunt en tevens aansluit bij de uitdagingen op het gebied van klimaatverandering en teruggang van biodiversiteit. Maar ook hier dient het woon- en werkklimaat van de stad centraal te staan.
Woonstad
Daarnaast wordt in de visie stevig ingezet op Weert als woonstad, en zelfs als ‘groeigemeente’. Wat dat ook mag betekenen. Wij zijn heel blij met deze ambitie, maar in hoeverre gaat dit ten koste van groen? Immers, die 10.000 extra inwoners (20% meer!) moeten in 2030 ergens kunnen wonen. Deze tegenstelling wordt nergens besproken, terwijl het wel heel essentieel is wat ons betreft. Volgens de visie is Weert bovendien een inclusieve gemeente, met een fijne programmering of programmatie. Deze termen zijn ontzettend onduidelijk. Wij zien liever dat wordt benadrukt dat het ‘voorzieningenniveau’ op peil moet zijn en blijven voor Weert als ‘centrumgemeente’. Dit aspect missen we duidelijk in de visie.
Cultuur en toerisme
Daarnaast is de positie van cultuur en cultuurhistorie in de visie niet helemaal helder. Waarom wordt het gemeentelijk museum zo prominent in de visie genoemd? Wij vinden overigens in het algemeen dat het erg onwenselijk is dat bedrijven of instellingen met naam worden genoemd in de visie, en zien dat graag gewijzigd in de definitieve versie. Ook blijft het heel onduidelijk of de ‘programmering’ gericht dient te zijn op de inwoners van Weert of bezoekers van Weert. Gaat het om bovenregionale evenementen, of juist evenementen waarbij lokale verenigingen een centrale rol spelen? Willen we meer inzetten op toerisme of niet? Wat ons betreft streven we vooral naar een mooi woon- en werkklimaat en richten we daar ook onze voorzieningen op in, inclusief de daarbij passende recreatieve aspecten. Daar horen wat de VVD betreft slechts beperkt bovenregionale of nationale evenementen bij, en al helemaal geen museum dat toeristen naar de stad moet trekken.
Duurzaamheid en innovatie
Naast ‘groen’ komen ook de aspecten ‘duurzaamheid’ en ‘innovatie’ vaak terug in de visie. Dat is natuurlijk niet verrassend. Waarschijnlijk is dit het minst onderscheidende deel van de visie. Wij zijn als VVD overigens van mening dat je hierin als gemeente geen sturende rol hoeft te spelen. Innovatie is namelijk inherent aan ondernemerschap. Bedrijven worden door het marktmechanisme vanzelf gedwongen om te innoveren. Duurzaamheid is niet alleen ‘hot’, maar ook de noodzakelijke toekomst. Het is een toekomstige ontwikkeling waarin bedrijven van alle sectoren mee moeten. Het is goed om deze ontwikkeling te onderkennen als gemeente, maar het heeft weinig zin om dit centraal te stellen in je strategische visie. Net zoals de energietransitie. Deze transitie gaat er sowieso komen, en Weert onderscheidt zich niet door er alles aan te doen om klaar te zijn voor deze transitie. In de uitvoering kunnen uiteraard wel strategische keuzes worden gemaakt. Maar dergelijke keuzes horen niet thuis in de strategische visie. Wij vinden dan ook dat dit soort details niet thuishoren in de visie. Dat geldt voor meer punten: het is beter om de visie op een hoger abstractieniveau te formuleren. Op veel beleidsterreinen zien we echter dat te veel concrete invulling wordt gegeven. En dat kan nooit de bedoeling zijn van een strategische visie.
Verbindingen
Tenslotte geeft de visie aan dat Weert goed ontsloten dient te zijn in 2030. Maar is het wel voldoende duidelijk in welke richtingen? Ook wordt daarbij benoemd dat Weert samenwerkt met de regio, en zelfs de Euregio, waarbij wordt gesproken over het Europa van de regio’s. Wederom zijn dit erg onduidelijke termen, die meer vragen oproepen dan dat ze antwoorden geven. Wat de VVD betreft is dit de verkeerde insteek. Het is bovendien een gemiste kans om de verbondenheid met de Brainport regio Eindhoven nóg uitdrukkelijker te benoemen. Daarnaast zijn Venlo met landbouw en agrarisch en Zuid-Limburg met circulaire economie ook van belang. We moeten keuzes maken. En dan is Weert niet strategisch gericht op het Belgische achterland en al helemaal niet op Duitsland. Dit los van het ‘kooptoerisme’, maar dat dient volgens ons niet centraal te staan in de strategische visie. Het lijkt in ieder geval wel duidelijk dat de relatie met China op een lager pitje kan worden gezet, want onze Chinese zusterstad wordt nergens benoemd.
Tot slot
De VVD-fractie vindt dat de concept visie die voorligt een goede eerste aanzet is, en gaat ervan uit dat het college de door ons benoemde punten meeneemt in het opstellen van de definitieve visie. Wij zien die versie dan ook met vertrouwen tegemoet.