Op woensdag 27 en zaterdag 31 januari kon men in Dagblad de Limburger het zoveelste artikel lezen over leegstand in de binnensteden. Het is een landelijk fenomeen, maar Limburg scoort procentueel hoog en ook Weert kent zo zijn leegstand.
Nederland telt 393 gemeenten die allemaal op zoek zijn naar hun unique selling point. Maar het merendeel van deze steden heeft geen eigen smoel en behalve dat het winkelaanbod nauwelijks verschilt met de omliggende steden, zijn er structureel teveel winkels. Gezien de binnenstedelijke urgentie, komt de vraag op of de deskundigen en bestuurders hebben zitten te slapen. De consument slaapt niet, dat is duidelijk, heeft geen last van grenzen en maakt zijn keuzes thuis achter de computer.
Dat kan ook, want de hedendaagse consument is mobiel. De NS voordeelkaarten, NS-acties en de ov-kaart maakt het reizen goedkoop, en zo kan de consument kiezen tussen het Bourgondisch winkelen in Maastricht of voor het ruimere winkelaanbod in Eindhoven. De consument jong en oud combineert online en fysiek winkelen en gebruikt daarbij zijn smartphone tijdens het winkelen.
Vaak onderbelicht, maar er is sprake van vergrijzing en van ontgroening: er worden minder kinderen geboren en jongeren verlaten eerder het huis om te studeren of elders te gaan werken. Potentiële klanten verdwijnen. Ook de arbeidsmobiliteit is van invloed op het winkelgedrag, en niet onbelangrijk de financiële positie van de Nederlander is in de afgelopen jaren niet gestegen, terwijl gemeentelijke lasten, premies enz. vrolijk verder stijgen. Het bestedingspatroon van de consument is niet groter geworden. Is het dan nodig om in een mineurstemming te zijn?
Hoewel er geen blauwdruk bestaat voor een goed functionerende binnenstad, heeft Weert met de nota ‘Hart voor de Stad’ goud in handen. Snelheid is geboden; laten alle belanghebbenden niet wachten totdat de pijn van hetzelfde blijven groter wordt dan de pijn om te veranderen.
Weert heeft voldoende kwaliteit in huis. Daarvoor moeten wij ons focussen op wat wij al hebben. Het centrum van Weert ligt midden in een prachtige,goed geoutilleerde groene omgeving - waar gelukkig steeds meer recreatie mogelijk is en het centrum heeft een uitstekend voorzieningenniveau. Dat samen is de kracht van Weert, daar wil je wonen en daar wil je het beleven. Weert, Stad in het Groen.
Beleving en gemak is het credo van de hedendaagse consument. De consument zoekt vooral beleving als hij het centrum bezoekt, in Weert een historisch centrum. Onderzoek heeft uitgewezen dat een positieve winkelbeleving meer klantenwerving, vervolgaankopen en klantenbinding tot gevolg heeft. Het cosmetisch aanpakken van je binnenstad is belangrijk. Weert heeft een prachtige sfeerverlichting. Vanaf het voorjaar sieren bloemen de straten, banieren geven de evenementen aan. Wat rest is de kwantiteit en de kwaliteit van het groen in de binnenstad. Dat is een van de aandachtspunten. Groen zorgt voor sfeer en verlengt de verblijfsduur.
Een ander aandachtspunt is het verbinden van de kwaliteiten die je al hebt. Verbind de groene omgeving met het centrum, door wandel- en fietsroutes door het centrum te leiden. Verbind je materieel erfgoed door digitale rondleidingen –smartphone- mogelijk te maken. De toerist kan zo wandelend en fietsend de historische panden aanschouwen en de architectuur en geschiedenis van het pand en van Weert tot zich nemen.
Verbind cultuur met het centrum: met een museum dat een adequaat tentoonstellingsaanbod heeft en samenwerkt met andere culturele partners en kunstenaars om het centrum cultureel te ontsluiten. Kunst en cultuur maken trots en verrijkt. Koester dit!
In het centrum zijn een aantal grotere evenementen. Het aantal bovenregionale evenementen dat extra publiek van buiten de stad trekt is echter gering. Dat is zeker ook een aandachtspunt. De springkussens en de vele rommelmarkten in allerlei variaties is de consument wel ontgroeid. Bij beleving hoort uiteraard een kwalitatief goed horeca aanbod, datsamen met kleine winkelier de fine fleur van je centrum is. Parallel daaraan zijn toegankelijke parkeergelegenheden voor zowel fiets als auto een must. Evenals een schoon en veilig centrum.
Wees realistisch, Weert wordt geen Maastricht. De leegstand wordt niet opgelost: niet met het plakken van posters op leegstaande panden of tegen webwinkels te ageren. Het ontkent de nieuwewerkelijkheid en je neemt de consument niet serieus. Wat wel helpt om een leuke binnenstad te behouden is aandacht voor de kwaliteit van de openbare ruimten, promotie en propositie. Wel graag met één informatiepunt. Ook slim slopen en bestemming wijzigen en het winkelgebied verkleinen zijn opties zoals die door deskundigen vaak worden genoemd. En niet onbelangrijk, geef ruimte aan initiatieven van ondernemers, aan ondernemende burgers door het verminderen van regelgeving. Dat laatste is aan de gemeenteraad. Durf te kiezen, zet stappen en neem besluiten en voer ze uit.
Het Centrum Management Weert heeft, met daarin vertegenwoordigd alle relevante partijen, een nieuwe start gemaakt. De vastgoedeigenaren hebben een voortrekkersrol vervuld door in te stemmen met de BIZ (Bedrijven Investering Zone) en als de ondernemers in 2017 volgen, heeft Weert een belangrijke stap gezet om het stadshart in zijn kracht te zetten en de belevingswaarde te vergroten. Zoals gezegd, een blauwdruk bestaat niet, maar met de erkenning dat de binnenstad absoluut prioriteit heeft, is een eerste stap naar een toekomstbestendig centrum gezet. Beleef Weert.
Léon Bouwels